عشق و سلطنت از اولین رمان‌های تاریخی ایران که به قلم توانای استاد موسی نثری همدانی نگاشته شده و باب نوشتن رمان‌های تاریخی به زبان عامیانه را گشوده است. این کتاب زندگی پرشگفت کوروش کبیر از بدو تولد، عشق، ازدواج، جنگ‌ها، فتوحات، به سلطنت رسیدن، فتح بابل و منشور کوروش تا ارتباطش با دانیال پیامبر(ع) را به همراه زندگی چندی از سرداران بزرگ کوروش به صورت داستانی بلیغ و شیوا بیان نموده است. چکیده‌ای از متن: نوزده سال پیش آزدهادک متوجه شد که جنگ و نزاع، مخالف با طریقه عیش و عشرت است و از سلاطین فارس و بعضی امرای خود ترس داشت، و برای این‌که آن‌ها را از خود راضی کند تا دیگر با او به مخالفت نپردازند و عیش او را تباه نکنند دختر بزرگ خود را به آرتمبارس که یکی از امرای بزرگ بود داد و دختر کوچکش را هم که آمیسیس نام داشت و لقبش ماندانا است به کامبوزیا پادشاه کنونی فارس داد.