خدمات متقابل اسلام و ایران» اثر استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری ( ۱۳۵۸- ۱۲۹۸)، وی به تعبیر امام خمینی "متفکر و فیلسوف و فقیه عالی مقام" بود، استاد برجسته حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران بود و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی مامور به تشکیل شورای انقلاب از سوی امام خمینی شد. این کتاب تکمیل شده و تفصیل یافته نه جلسه سخنرانی است که در ماه محرم و صفر سال ۱۳۸۸قمری (۱۳۴۶شمسی) در حسینیه ارشاد ایراد شده است. مطالب بحث شده در این سخنرانیها مجموعاً در سه بخش : اسلام از نظر ملیت ایرانی، خدمات اسلام به ایران و خدمات ایران به اسلام تدوین یافته است. در بخش اول به این پرسش پاسخ داده شده است که آیا هیچ گونه تضاد و تناقضی میان احساسات مذهبی و احساسات ملی ما ایرانیان وجود ندارد یا اینکه اساساً دارای دو نوع احساس متضاد (مذهبی و ملی) می‌باشیم؟ بخش دوم متکفل پاسخ به پرسش دیگری است و آن اینکه دین اسلام آنگاه که در چهارده قرن پیش به ایران وارد شد، چه تحولات و دگرگونیهایی در میهن ما به وجود آورد و آیا اصولا ورود اسلام به ایران برای این کشور موهبت بود یا فاجعه؟ فصل «کارنامه اسلام در ایران» در واقع ماحصل و نتیجه نهایی مباحث طرح شده در این بخش است. در این فصل رهاوردهای ارزشمند اسلام برای ایران بیان شده است