تاریخ تحلیلی اسلام (از ابتدای ظهور اسلام تا نیمه نخست قرن چهارم) تاریخ تحلیلی اسلام کتابی به زبان فارسی نوشته سید جعفر شهیدی، که به مرور توصیفی و تحلیل تاریخ صدر اسلام، از ابتدای ظهور اسلام تا نیمه نخست قرن چهارم هجری قمری پرداخته است. نویسنده علاوه بر گزارش مختصر رویدادهای مهم این دوره زمانی، چرایی رخدادها و زمینه‌ها و پیامدهای آن را نیز بررسی کرده است. روانی و آسانی متن کتاب، رویکرد انتقادی آن در مواجهه با منابع تاریخی و همچنین مخالفت با آرای اسلام‌شناسان غربی، از ویژگی‌های کتاب تاریخ تحلیلی اسلام دانسته شده است. این کتاب به عنوان متن درسی برای دانشجویان نوشته شده و بیش از چهل بار چاپ شده است. کتاب «تاریخ تحلیلی اسلام: از آغاز تا نیمه نخست سده چهارم» اثر دکتر جعفر شهیدی، اثری است که با نگاهی سنجیده و تحلیلی، به روایت تاریخ اسلام از دوران پیش از بعثت تا حدود سال 330 هجری می‌پردازد. نویسنده در این اثر، نه به گردآوری صرف روایات تاریخی پرداخته و نه به شرح جزئیات بی‌هدف دل بسته، بلکه با رویکردی تحلیلی و با اتکا به منابع موثق اسلامی، کوشیده است مسیر تحولات سیاسی، اجتماعی و دینی جهان اسلام را در سه سده نخست روشن سازد. آغاز کتاب با توصیفی از اوضاع عربستان پیش از اسلام همراه است؛ جایی که نویسنده به‌دقت به بررسی ساختار اجتماعی، نظام قبیله‌ای، باورهای دینی، وضعیت اقتصادی و فرهنگی جزیره‌العرب می‌پردازد. ...