رمان «قاضی و جلادش» را فردریش دورنمات، در سال ۱۹۵۰ نوشت، محمود حسینی‌زاد این اثر را به فارسی برگردانده است. فردریش دورنمات را در ایران، بیشتر با نمایشنامه‌هایش می‌شناسند؛ نمایشنامه‌های فیزیکدان‌ها، ازدواج با آقای می سی سی پی، ملاقات با بانوی سالخورده  و... بارها در سراسر دنیا روی صحنه رفته‌اند. اکثر رمان‌های دورنمات، مضامین پلیسی- جنایی دارند و با سبکی پر کشش و هیجان‌انگیز روایت می‌شوند. کارآگاه برلاخ، شخصیت محوری«قاضی و جلادش»، مردی مسن و مبتلا به سرطان است. او تنها یک سال فرصت زندگی دارد؛ از این رو مصرانه به دنبال حل معمای مرگ بهترین افسرش اشمید و محاکمه‌ی قاتلی است که سال‌ها پیش با او شرط بسته آدم بکشد و از چنگ قانون بگریزد. گذر بازرس برلاخ به شهر استانبول می‌افتد... در بخشی از این رمان آمده است: «تو می‌گفتی که عدم کمال انسانی، این واقعیت که ما هیچ وقت نمی‌توانیم شیوه عمل فرد دیگر را با اطمینان پیش بینی کنیم و این که ما نمی‌خواهیم در برنامه‌ریزی هایمان عنصر اتفاق را که همه جا نقش دارد دخالت بدهیم، باعث می‌شود، بیشتر جنایتکاران به ناچار دستشان رو بشود. می‌گفتی جنایت، حماقت است؛ چون غیر ممکن است بشود با انسان‌ها مثل مهره‌های شطرنج رفتار کرد. ...