شیخ صدوق انگیزه خود را از نگارش این کتاب دفاع از مسأله غیبت بیان می‌کند. او می‌نویسد: شبی امام زمان (ع) را در خواب دیدم. آن  حضرت به من فرمود:« چرا کتابی درباره غیبت نمی‌نویسی تا خداوند به وسیله آن حوائجت را برآورده سازد؟» عرض کردم:« ای فرزند رسول‌خدا! من در این باره چند کتاب نوشته‌ام». آن حضرت فرمود: «اینک کتابی بنویس و در آن به غیبت‌های پیامبران الهی اشاره کن!». پس از آن از خواب بیدار شدم و بر آن شدم تا این کتاب را به نگارش درآورم. - از جمله کتاب هایی که در موضوع امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و غیبت ایشان به رشته تحریر در امده،این کتاب است. با وجود این که شیخ صدوق اولین کسی نیست که در این موضوع دست‏ به تالیف زده است و لیکن کتاب «کمال الدین و تمام النعمه» از اولین کتابها و در عین حال مستندترین آنها در مساله غیبت است. مرحوم شیخ در زمان تالیف کتاب فقط‏107 سال از غیبت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را پشت‏ سر نهاده بود و این کتاب بنا به فرموده خود مصنف در مقدمه کتاب به درخواست حضرت حجت نگاشته شده است. نویسنده پس از یک مقدمه طولانی، در ضمن 58 باب مطالب کتاب را سامان داده است. ...